UTAUM Tahkim Kuralları

BİRİNCİ BÖLÜM

BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ

UTAUM Tahkim Divanı ve Genel Sekreterliği

Madde 1 – (1) UTAUM Tahkim Merkezi, kurumsal tahkim hizmeti sunmak üzere kurulmuş, bağımsız ve tarafsız bir tahkim kuruluşudur.

(2) UTAUM Tahkim Merkezi Yönergesi’nde (Yönerge) yapısı ve çalışma usulleri düzenlenen Tahkim Divanı (Divan), UTAUM Tahkim Merkezinin bağımsız yönetim organıdır.

(3) Divan, UTAUM Tahkim Merkezi Tahkim Kurallarının (Kurallar) uygulanmasını ve uyuşmazlıkların bu Kurallar uyarınca çözümünü yürütmekle görevlidir. Divan, uyuşmazlığı kendisi çözümlemez.

(4) Tahkim Merkezi Divanı Genel Sekreterliği, Yönerge’de belirtildiği şekilde işlerini yürütmekte Divana yardımcı olur.

Kuralların Uygulanma Alanı

Madde 2 – (1) Uyuşmazlıkların UTAUM Tahkim Merkezi Tahkim Kuralları uyarınca çözümünün veya sadece hakem tayininin Divan tarafından gerçekleştirilmesinin taraflarca kararlaştırılmış olması halinde bu Kurallar uygulanır.

(2) Taraflar UTAUM Tahkim Merkezi’ni, UTAUM, UTAM veya UTAUM Tahkim, Arabuluculuk ve Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Merkezi Tahkim Kuralları’nın seçildiğinin anlaşılmasına imkân veren bir başka şekilde de ifade edebilirler. Tarafların, UTAUM, UTAM, UTM veya tahkim iradesini açıkça ortaya koymaya elverişli benzeri ifadeler kullanmaları durumunda da UTAUM Tahkim Merkezi Tahkim Kuralları uyarınca tahkim iradesini ortaya koydukları anlaşılır.

(3) İşbu Kurallar’da:

a) Hakem Kurulu: Tahkim yargılamasını yürüten bir veya birden fazla hakemi;
b) Davacı: Tahkim talebinde bulunan bir veya birden fazla davacıyı,
c) Davalı: Bir uyuşmazlığın tarafı olarak kendisine karşı tahkim yoluna başvurulmuş olan bir veya birden fazla davalıyı
d) Dahili Taraf: Tahkim yargılamasına eklenen bir veya birden fazla dahili tarafı;
e) Taraf veya Taraflar: Davacı, davalı ve/veya dahili tarafları;
f) Talep veya Talepler: Taraflardan birinin diğer tarafa karşı herhangi bir talebini;
g) Karar: Diğer kararların yanında ara karar, kısmi karar, nihai karar veya ek kararı içerir.

Dilekçeler ve Yazılı Beyanlar

Madde 3 – (1) Tarafların sundukları tüm dilekçeler, yazılı beyanlar, belgeler ve bunların ekleri, taraflardan her biri için, her bir hakem için ve Sekreterlik için birer nüsha olmalıdır.

(2) Taraflarca veya Hakem ya da Hakem Kurulu tarafından gönderilen her türlü beyan, belge, dilekçe, yazışma ve tebligat, Genel Sekreterlik aracılığıyla gizlilik dahilinde gerçekleştirilir.

(3) Genel Sekreterlik Cumartesi günü de dahil olmak üzere haftada 6 gün 10.00 – 12.30 ve 13.30 – 17.30 saatleri arasında çalışır, bu süre içerisinde her türlü yazışma ve tebligat işlemini yapabilir.

Başlangıç Hükümleri

Tebligat

Madde 4 – (1) Genel Sekreterlik tarafından yapılacak tebliğler, kural olarak, tarafın veya temsilcinin kendisi veya diğer taraflardan herhangi biri tarafından bildirilen en son bilinen adresine yapılır.

(2) Tebliğler, alındı mukabili elden teslim, iadeli taahhütlü posta, kurye servisi, faks, elektronik posta veya gönderildiğine dair kayıt verebilen tüm iletişim araçlarıyla yapılabileceği gibi Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) veya Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) aracılığıyla da yapılabilir.

(3) Bir tebligat veya yazışma, ilgili taraf veya temsilcisi tarafından alındığı veya Madde 4(2)’ye uygun şekilde yapılmış sayıldığı tarihte bildirilmiş kabul edilir.

Tahkim Yeri

Madde 5 – (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, tahkim yeri Ankara’dır.

(2) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, Hakem veya Hakem Kurulu, tarafların görüşünü aldıktan sonra duruşma ve toplantıları tahkim yeri dışında uygun gördüğü başka bir yerde de yapabilir.

Tahkim Dili

Madde 6 – (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça Tahkim dili Türkçe’dir.

(2) Aksi kararlaştırılmadıkça, tahkim dilinde olmayan belgeler yeminli tercümeleriyle birlikte sunulur.

(3) Yabancı dilde yürütülecek tahkimde, hakem veya hakemlerin belirli bir dile yetkinlikleri bulunduğunu, Divan’ın belirleyeceği kriterlere göre kanıtlamış olması gerekir.

Süreler ve Tahkim Süresi

Madde 7 – (1) Süreler, tebligatın yapıldığı ya da yapılmış sayıldığı günü takip eden günden itibaren işlemeye başlar.

(2) Sürelerin hesabında, resmi tatil günleri ile iş günü olmayan günler de hesaba katılır.

(3) Sürenin son gününün, tebligatın yapılmış sayıldığı ülkede resmi tatil günü veya iş günü olmayan bir güne denk gelmesi halinde süre, bunu takip eden ilk iş günü sonunda sona erer.

(4) Hakem veya Hakem Kurulunun görev belgesini Genel Sekreterliğe iletmesinden itibaren altı ay içinde Hakem veya Hakem Kurulu, uyuşmazlığın esası hakkındaki kararını verir.

(5) Tahkim süresi tarafların anlaşmaları; taraflar anlaşamadıkları takdirde Hakem veya Hakem Kurulunun talebi üzerine ya da gerekli görülen hallerde kendiliğinden Divan tarafından uzatılabilir.

Yargılamanın Gizliliği

Madde 8 – (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, tahkim yargılaması gizlidir.

(2) Taraflardan birinin talebi üzerine Hakem veya Hakem Kurulu, tahkimin ve yargılamanın gizliliği ile ilgili her türlü emri verebilir ve ticari sırlar ile diğer gizli bilgilerin korunması için gerekli önlemleri alır.

İKİNCİ BÖLÜM

TAHKİM YARGILAMASININ BAŞLAMASI

Tahkim Talebi ve Davanın Açılması/Açılmış Sayılması

Madde 9 – (1) Tahkim yargılamasını başlatmak isteyen taraf, tahkim talebini 3’üncü maddede belirtilen usule uygun olarak Genel Sekreterliğe sunar. Genel Sekreterlik, tahkim talebinin usulüne uygun şekilde verilip verilmediğini inceler. Usulüne uygun şekilde yapılmış tahkim talebi varsa, tahkim talebinin alındığını tahkim talebinde bulunan başvurucu tarafa, tahkim talebini de karşı tarafa 4. Maddede belirtilen şekilde tebliğ eder.

(2) Tahkim talebinde bulunan taraf, tahkim talebi ile birlikte, talepte bulunduğu tarihte yürürlükte olan UTAUM Tahkim Merkezi Masraflar ve Ücretler Tarifesi uyarınca tahkim başvuru ücretini yatırır.

(3) Tahkim talebinde bulunması gereken hususların bulunmaması, gereken sayıda nüsha ve eklerinin sunulmamış olması veya tahkim başvuru ücretinin yatırılmamış olması halinde Genel Sekreterlik, bunların tamamlaması için tahkim talebinde bulunan tarafa iki haftalık süre verir. Bu süre içinde eksiklik tamamlanmazsa, Genel Sekreterlik dosyayı kapatır. Bu durumda, yatırılan tahkim başvuru ücreti iade edilmez.

(4) Tahkim talebi ve tahkim başvuru ücretinin Genel Sekreterlik tarafından alındığı tarihte dava açılmış sayılır. Başvuru ücretinin sonradan tamamlanması halinde dava, başvuru ücretinin tamamlandığı tarihte açılmış sayılır.

Tahkim Talebinin İçeriği

Madde 10 – (1) Tahkim talebinde aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Tarafların ve varsa vekillerinin, adı soyadı, unvanı, adresleri ve iletişim bilgileri,
b) Uyuşmazlığın konusu, vakıaların özeti ve talep sonucu,
c) Davacının talebinin dayanağını teşkil eden vakıalar hakkında genel bilgi,
d) Talep sonucu ile birlikte miktarı belirli olan taleplerin tutarları ve değer tayini mümkün olmayan hallerde bu taleplerin yaklaşık parasal değerleri,
e) Tahkim anlaşmasının bir örneği,
f) Hakemlerin sayısı ve seçilmesi, tahkim yeri, tahkim dili, uygulanacak hukuk hakkındaki beyanlar.

Tahkim Talebine Cevap

Madde 11 – (1) Karşı taraf, tahkim talebinin kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içinde tahkim talebine cevabını 3’üncü maddede belirtilen usule uygun olarak Genel Sekreterliğe sunar.

(2) Tahkim talebine cevap süresi içinde Genel Sekreterliğe başvuran karşı tarafa, cevap süresinin bitiminden itibaren işlemeye başlamak üzere iki hafta ek süre verilebilir.

(3) Genel Sekreterlik, tahkim talebine verilen cevap dilekçesi ve eklerinin birer nüshasını derhal tahkim talebinde bulunan tarafa tebliğ eder.

Tahkim Talebine Cevabın İçeriği

Madde 12 – (1) Tahkim talebine verilen cevapta aşağıdaki hususlar bulunur:

a) Tarafların ve varsa vekillerinin, adı soyadı, unvanı, adresleri ve iletişim bilgileri,
b) Tahkim talebinde belirtilen vakıalara, uyuşmazlığın konusuna ve talep sonucuna ilişkin cevaplar,
c) Tahkim anlaşmasının varlığı, geçerliliği ya da içeriğine ilişkin her türlü iddia, savunma ve itiraz,
d) Hakem veya hakemlerin sayısı ve seçilmesi usulü hakkındaki beyanlar.

Karşı Dava

Madde 13 – (1) Karşı taraf, tahkim talebine cevabında karşı davasına ilişkin tahkim talebini sunabilir.

(2) Karşı davayla ilgili olarak uyuşmazlığın konusu, vakıaların özeti ve talep sonucu bildirilmelidir.

(3) Davalı, karşı dava talebini Genel Sekreterliğe sunduğu tarihte yürürlükte olan UTAUM Tahkim Merkezi Masraflar ve Ücretler Tarifesi’ndeki başvuru ücretini yatırır.

(4) Davacı, karşı davaya ilişkin tahkim talebinin kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içinde cevabını 3’üncü maddede belirtilen usule uygun olarak Genel Sekreterliğe sunar.

(5) Tahkim talebine cevap süresi içinde Genel Sekreterliğe başvuran davacıya, cevap süresinin bitiminden itibaren işlemeye başlamak üzere iki haftaya kadar ek süre verilebilir.

Tahkim Sözleşmesinin (Anlaşmasının) ve Tahkim Şartının Hükümleri:

Madde 14 – (1) Tahkim sözleşmesi, tarafların, aralarındaki sözleşmeden ya da sözleşme dışı belirli bir hukuki ilişkiden kaynaklanmış olan veya kaynaklanacak belirli bir uyuşmazlığın ya da tüm uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözüme bağlanacağına ilişkin anlaşmadır. Tahkim sözleşmesi, taraflar arasındaki asıl sözleşmenin bir şartı (“tahkim şartı”) veya ayrı bir anlaşma (“tahkim sözleşmesi”) şeklinde yapılabilir.

(2) Tahkim sözleşmesi yazılı şekilde yapılır. Taraflarca imzalanmış bir belge veya taraflar arasında teati edilen bir mektup, telgraf, faks, elektronik posta ya da kayıt verebilen diğer iletişim araçlarıyla yapılan sözleşmeler de yazılı olarak yapılmış sayılır.

(3) Bir sözleşmede, tahkim şartı içeren bir belgeye yollamada bulunulmakta ise, sözleşmenin yazılı olması ve yollamanın tahkim şartını, sözleşmenin bir parçası durumuna getirecek nitelikte bulunması halinde, söz konusu yollamayla, tahkim sözleşmesinin yapılmış olduğu kabul edilir.

(4) Davalı, tahkim talebine cevabında tahkim anlaşmasının varlığı, geçerliliği, içeriği, kapsamı veya uygulanması hakkındaki itirazını ileri sürmezse daha sonra bu itirazı dikkate alınmaz.

(5) Hakem veya Hakem Kurulu, tahkim anlaşmasının varlığı veya geçerliliğine ilişkin itirazlar da dahil olmak üzere, kendi yetkisi hakkında karar verebilir. Bu kararın verilmesinde, bir sözleşmede yer alan tahkim şartı, o sözleşmenin diğer hükümlerinden bağımsız olarak değerlendirilir.

(6) Hakem veya Hakem Kurulunun asıl sözleşmenin hükümsüzlüğüne karar vermesi, kendiliğinden tahkim anlaşmasının hükümsüzlüğü sonucunu doğurmaz.

Tahkim Talebine İtiraz Edilmesi veya Cevap Verilmemesi

Madde 15 – Davalı, tahkime katılmaz; tahkim yoluna itiraz eder veya tahkim talebine cevap sunmazsa, tahkim yargılamasının sona ermesine ilişkin durumlar saklı kalmak üzere bu kurallar uyarınca tahkim yargılaması devam eder.

Görev Belgesi

Madde 16 – (1) Görev belgesi, taraflar ile Hakem veya Hakem Kurulu tarafından imzalanır.

(2) Hakem veya Hakem Kurulu, dosyanın kendisine verilmesinden itibaren bir ay içinde görev belgesini Genel Sekreterliğe iletir.

(3) Görev belgesinde aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Tarafların ve varsa vekillerinin adı soyadı, unvanı, adresleri, telefon ve faks numaraları ile elektronik posta adresleri,
b) Hakem veya hakemlerin adı soyadı, adresleri, telefon ve faks numaraları ile elektronik posta adresleri,
c) Tarafların iddia ve savunmalarının özeti ve talep sonuçları ile birlikte değer tayini mümkün olan hallerde taleplerin miktarı ve değer tayini mümkün olmayan hallerde bu taleplerin yaklaşık parasal değeri,
d) Uyuşmazlık konularının listesi,
e) Tahkim yeri,
f) Tahkim dili,
g) Uygulanacak usul kuralları ile taraflarca sunulacak dilekçeler ve beyanlara ilişkin bilgi,
h) Hakem veya Hakem Kurulunun esas bakımından uygulayacağı kurallar.

(4) Taraflardan birisinin, görev belgesinin düzenlenmesine katılmaması veya hazırlanan görev belgesini imzalamayı reddetmesi halinde, görev belgesi onaylanmak üzere Divana sunulur.

İddia veya Savunmaların Değiştirilmesi ve Genişletilmesi

Madde 17 – Taraflar, aksini kararlaştırmış olmadıkça, tahkim yargılaması sırasında iddia veya savunmalarını değiştirebilir veya genişletebilirler. Ancak, hakem veya hakem kurulu, bu işlemin gecikerek yapılmış olduğunu veya diğer taraf için haksız bir şekilde büyük zorluk yarattığını ve diğer durum ve koşulları dikkate alarak, böyle bir değişiklik veya genişletmeye izin vermeyebilir.

(2) İddia veya savunma tahkim sözleşmesinin kapsamı dışına çıkacak şekilde değiştirilemez veya genişletilemez. Ancak, bu değişiklik veya genişletme yapıldığında onun ayrı bir tahkim başvurusu gibi değerlendirilmesi, ikinci bir dava (ek dava gibi) açılması ve sonradan birleştirme talep edilmesi de mümkün olabilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HAKEM ve HAKEM KURULU

Hakemlerin Tarafsızlığı ve Bağımsızlığı

Madde 18 – (1) Her hakem, tarafsız ve bağımsız olmalı; tarafsızlığını ve bağımsızlığını yargılama sona erinceye kadar korumalıdır.

(2) Görevi kabul eden hakem, 20’nci madde uyarınca kendisine görevin bildirilmesinden itibaren bir hafta içinde tarafsızlık ve bağımsızlık beyanı imzalayarak Genel Sekreterliğe sunar.

(3) Hakem, tarafsızlığını ve bağımsızlığını etkileyebilecek her türlü durum ile tarafsızlık ve bağımsızlığından şüphe edilmeyi haklı kılabilecek hususların varlığı halinde bunları gecikmeksizin yazılı olarak Genel Sekreterliğe bildirmek zorundadır. Genel Sekreterlik, görüşlerini açıklamaları için uygun bir süre belirleyerek bu bildirimi derhal taraflara tebliğ eder ve görüşlerini sunmaları için uygun bir sürer verir. Divan, tarafların görüşünü de dikkate alarak nihai kararını verir.

Hakemlerin Sayısı

Madde 19 – (1) Taraflar, hakem sayısını serbestçe kararlaştırabilirler. Tarafların birden fazla sayıda hakemin görev yapmasını kararlaştırmaları halinde hakem sayısı tek sayıda olur.

(2) Taraflar, hakem sayısını belirlememişlerse Divan, uyuşmazlığın niteliği ve kapsamını da gözeterek Hakem veya Hakem Kurulu tarafından çözümlenmesine karar verir.

Hakemlerin Seçilmesi ve Tayini

Madde 20 – (1) Uyuşmazlığın tek hakem tarafından çözümleneceği hallerde taraflar, hakemi birlikte seçerler. Davacının tahkim talebinin karşı tarafa tebliğinden itibaren iki hafta içinde veya Genel Sekreterlik tarafından verilen ek sürede taraflar, hakemin seçimi konusunda anlaşamazlarsa, Divan, UTAUM hakem listesinde yer alan hakemler arasından hakemi tayin eder.

(2) Uyuşmazlığın Hakem Kurulu tarafından çözümleneceği hallerde taraflardan her biri, tahkim talebinde ve tahkim talebine cevap dilekçesinde birer hakem seçer. Taraflardan birinin kendi hakemini seçmemesi halinde hakemi, Divan tarafından seçilir.

(3) Uyuşmazlığın Hakem Kurulu tarafından çözümleneceği hallerde üçüncü hakem, Hakem Kuruluna başkanlık eder.

(4) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, seçilen veya tayin edilen iki hakem, üçüncü hakemi belirler. Seçilen veya tayin edilen iki hakem, seçildiklerinin veya tayin edildiklerinin Genel Sekreterlik tarafından kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren iki hafta içinde üçüncü hakemi belirlemezlerse, üçüncü hakemi Divan tayin eder.

(5) Hakem sayısının beş, yedi veya artan sayılarda olması halinde bir adet baş hakem haricindeki hakemler taraflarca yarı yarıya seçilir. Bu durumda baş hakem 20/4 maddesine göre belirlenir.

() Hakem tayinini gerçekleştirecek olan Divan, en geç iki hafta içinde bu görevi yerine getirir.

Hakemlerin Reddi

Madde 21 – (1) Hakem, taraflarca kararlaştırılan niteliklere sahip olmadığı, tarafsızlığından ve bağımsızlığından kuşku duyulmasını haklı gösteren durum ve koşulların gerçekleştiği veya hakemlik görevini yapmasını engelleyen diğer sebeplerin bulunması halinde reddedilebilir.

(2) Hakemin reddi talebi, hakemin seçildiği veya tayin edildiğinin taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde Genel Sekreterliğe sunulacak bir dilekçeyle ve ret sebepleri açıklanmak suretiyle yapılır. Hakemin reddi sebeplerinin yargılama içinde ortaya çıkması veya sonradan öğrenilmesi halinde öğrenme tarihinden itibaren bir hafta içinde ret talebinde bulunulması gerekir.

(3) Genel Sekreterlik ret talebini, Hakem veya Hakem Kurulu ile karşı tarafa tebliğ eder ve iki haftayı aşmayacak bir süre vererek bu süre içerisinde görüşlerini yazılı olarak sunmalarını ister.

(4) Reddi talep edilen hakem çekilmezse veya taraflar ret konusunda anlaşamazlarsa ret talebi, Divan tarafından incelenip karara bağlanır. Divanın ret talebini kabul ettiği hallerde hakemin görevi sona erer.

Hakemlerin Değiştirilmesi

Madde 22 – (1) Divan, ret talebinin kabulü, tarafların anlaşarak hakemi reddetmesi veya hakemin çekilmesi halinde ilgili hakem yerine yeni bir hakem belirlenmesine karar verir.

(2) Hakemin hukukî veya fiili sebeplerle görevini yerine getirmediği veya getiremediği hallerde taraflardan birinin talebi üzerine Divan, ilgili hakemin görevine son vererek yeni bir hakemin belirlenmesine karar verebilir. Divan, bu kararı vermeden önce taraflardan, ilgili hakemden ve diğer hakemlerden görüşlerini uygun bir süre içerisinde yazılı olarak sunmalarını ister. Bu görüşler Divan tarafından hakemlere ve taraflara bildirilir.

(3) Değiştirilen hakem yerine yeni hakemin belirlenmesinde, hakem seçimindeki usul uygulanır. Hakemin değiştirilmesinden sonra yargılamanın önceki aşamalarının tekrarlanıp tekrarlanmayacağına ve ne ölçüde tekrarlanacağına Hakem veya Hakem Kurulu tarafından karar verilir.

(4) Bir veya birden çok hakemin yukarıdaki fıkralarda belirtilen sebeplerle değiştirilmesi, tahkim süresinin işlemesini durdurmaz.

(5) Divanın hakemlerin tayin, ret ve değiştirilmesi ile ilgili kararları kesindir.

Hakem Listesinin Oluşturulması

Madde 23 – (1) Hakem veya hakemlerin Divan tarafından tayin edilmesi gereken hallerde Divan, hakemleri UTAUM Tahkim hakem listesinden seçer.

(2) UTAUM Tahkim hakem listesi, UTAUM hakem listesine kayıtlı hakemlerden oluşur.

(3) UTAUM Tahkim hakem listesine kayıt için UTAUM tarafından ilan edilen tarihler arasında ve ilanda belirtilen usul çerçevesinde UTAUM Tahkim Merkezine başvuru yapılması gerekir. Başvuruda bulunan avukatlar, avukatlık ruhsatnamesinin verildiği tarihten başlamak üzere en az beş yıllık mesleki kıdeme sahip olduğunu; tahkim konusunda mesleki deneyimini ve özgeçmişini, varsa bu konuda almış olduğu eğitim ile sertifika programlarına ilişkin belgeleri ibraz eder. Hakem listesinde yer alacak akademisyenlerin, Dr. Öğretim Üyesi veya daha üst bir unvana sahip olması zorunludur.

(4) Hakem listesine kayıt için yapılan başvurular, Tahkim Divanı tarafından değerlendirilir ve liste önerisi UTAUM Yönetim Kurulu’na sunulur. Hakem listesi, UTAUM Yönetim Kurulu tarafından verilen karar sonucu kesinleşir ve UTAUM’un internet sitesinde ilan edilir.

(5) Hakem listesine yeni kayıt, listeden silinme ile listenin güncellenmesi konusunda yukarıdaki usul ve esaslar geçerlidir.

(6) Hakem, ölümü, ayırt etme gücünü yitirmesi, yüz kızartıcı suçlardan biriyle hüküm giymesi; meslekten çıkarılması, hakemlik görevini yapmaya engel olacak fiziksel veya ruhsal hastalık veya çekilmesi ya da kısıtlanması gibi hallerde listeden silinir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TAHKİM YARGILAMASI USULÜ

Dosyanın Hakem veya Hakem Kuruluna Verilmesi

Madde 24 – UTAUM Tahkim Merkezi Masraflar ve Ücretler Tarifesinde belirtilen ücretler ödendikten ve 20’nci madde uyarınca Hakem veya Hakem Kurulu tayin edildikten sonra Genel Sekreterlik dosyayı Hakem veya Hakem Kuruluna tevdi eder.

Tahkim Yargılamasında Uygulanacak Usul Kuralları

Madde 25 – (1) Tahkim yargılaması, adil yargılanma hakkına uygun ve özellikle tarafların eşitliği ile hukuki dinlenilme hakkı gözetilmek suretiyle yürütülmelidir.

(2) Taraflarca aksine bir anlaşma yapılmamışsa Hakem veya Hakem Kurulu, tahkim yargılamasını bu Kurallar uyarınca gerçekleştirir. Bu Kurallarda hüküm bulunmayan hallerde Hakem veya Hakem Kurulu tarafından görev belgesinde belirlenen kurallar uygulanır.

İtiraz Hakkının Kaybı

Madde 26 – Tarafların aksini kararlaştırabilecekleri bir hükme veya tahkim sözleşmesine uyulmaz ise ilgili taraf bu aykırılığa itiraz edebilir. İlgili taraf, aykırılığı öğrendiği tarihten itibaren iki hafta veya hakemlerin bu konuda kararlaştırdıkları uygun bir süre içinde itiraz etmeden tahkime devam ederse, itiraz hakkından feragat etmiş sayılır.

Uyuşmazlığın Esasına Uygulanacak Hukuk Kuralları

Madde 27 – (1) Taraflar, uyuşmazlığın esasına uygulanacak hukuk kurallarını kararlaştırmadıkları takdirde Hakem veya Hakem Kurulu, görev belgesinde belirttikleri hukuk kurallarını uygular.

(2) Hakem veya Hakem Kurulu, taraflarca açıkça yetkilendirilmiş olmaları koşuluyla, emredici düzenlemeler hariç olmak üzere hukuk kuralına bağlı olmaksızın somut olayın özelliğine uygun biçimde hakkaniyet ve nasafet kurallarına göre veya dostane çözüm yoluyla karar verebilir.

(3) Dosyanın, Tek Hakem veya Hakem Kurulu’na havalesinden sonra taraflar sulh olurlarsa, tahkim yargılamasına son verilir. Tarafların talebi ve Tek Hakem veya Hakem Kurulu’nun bu talebi kabul et- mesi üzerine sulh, hakem kararı olarak tespit edilebilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

TAHKİKAT

Tahkikatın Yapılma Usulü

Madde 28 – (1) Hakem veya Hakem Kurulu, tarafların talebi, sözlü beyanlarda bulunulması gereği, delillerin incelenmesi, bilirkişi veya uzmanlardan açıklama istenmesi gibi sebeplerle duruşma yapılmasına karar verebileceği gibi yargılamanın dosya üzerinden yürütülmesine de karar verebilir.

(2) Hakem veya Hakem Kurulu, keşif tarihini, bilirkişi incelemesini veya diğer delillerin incelenmesi için yapacağı toplantı ve duruşma tarihlerini, tarafların da katılımına imkan verecek uygun bir sürede taraflara bildirir.

(3) Usulüne uygun olarak çağrılan taraf, geçerli bir mazereti bulunmaksızın duruşmaya gelmese de Hakem veya Hakem Kurulu, gelen tarafın katılımıyla duruşma yapabilir.

(4) Duruşmada, Hakem veya Hakem Kurulu ile taraflar ve vekilleri, bilirkişi veya uzmanlara doğrudan soru sorabilirler.

(5) Tarafların onayı bulunmadıkça Hakem veya Hakem Kurulu, tahkim yargılaması ile ilgisi bulunmayan kişilerin duruşmalara katılmasına izin vermez.

Deliller

Madde 29 – (1) Hakem veya Hakem Kurulu, görevinin kapsamını belirleyerek bilirkişi tayin edebilir ve keşif yapılmasına karar verebilir. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü için bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği hallerde bilirkişiler taraflarca, taraflar üzerinde anlaşamazlarsa Hakem veya Hakem Kurulu tarafından UTAUM Uzman Listesi’nden seçilecektir.

(2) Hakem veya Hakem Kurulu, uyuşmazlık konusunda tarafların kendi seçtikleri uzmanları da dinleyebilir.

(3) Hakem veya Hakem Kurulu, yargılama süresince taraflardan ek bilgi ve belge sunmalarını isteyebilir.

Davaların Birleştirilmesi

Madde 30 – (1) Taraflardan birinin talebi üzerine Divan, UTAUM Tahkim Merkezi Kurallarına tâbi olarak görülmekte olan iki ya da daha çok davayı, aralarında bağlantı bulunması koşuluyla birleştirebilir.

(2) Divan, birleştirme kararını verirken, hakemlerin belirlenip belirlenmediği ve belirlenen hakemlerin aynı kişiler olup olmadığı gibi durumları dikkate alır. Birleştirme başvurusu yapıldığı anda hakem belirlenmemişse, birleştirme talebi hakkında Divan karar verinceye kadar hakem belirlenmez.

(3) Birleştirme başvurusu Genel Sekreterliğe yapılır. Sekreterlik, birleştirme talebi hakkında tarafların görüşünü aldıktan sonra başvuruyu Divana iletir. Divanın birleştirmeye karar vermesi üzerine taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, birleştirilmesine karar verilen davalar, ilk açılan dava dosyasında birleştirilir.

İhtiyati Tedbir ve Delil Tespiti

Madde 31 – (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça Hakem veya Hakem Kurulu, dosya kendisine havale edildikten sonra, taraflardan birinin talebi üzerine ihtiyati tedbire veya delil tespitine karar verebilir.

(2) Hakem veya Hakem Kurulu, ihtiyati tedbir kararı verilmesini uygun bir teminat verilmesine bağlı kılabilir.

(3) Tahkime başvurulduktan sonra taraflar, mahkemeden de ihtiyati tedbir veya delil tespiti talebinde bulunabilirler. Bu durum, tahkim anlaşmasına aykırılık teşkil etmez; tahkim anlaşmasından feragat anlamı taşımaz ve Hakem veya Hakem Kurulunun sahip olduğu yetkileri etkilemez.

Tahkikatın Sona Ermesi

Madde 32 – Hakem veya Hakem Kurulu, tahkikatın sona ermesi üzerine aşağıdaki hükümler uyarınca hazırladığı kararı Genel Sekreterliğe teslim eder.

ALTINCI BÖLÜM

KARAR

Yargılamanın Sona Ermesi

Madde 33 – (1) Tahkim yargılaması, hakem kararının verilmesi veya aşağıdaki hallerden birinin gerçekleşmesi ile sona erer:

a) Davalının itirazı üzerine Hakem veya Hakem Kurulunun uyuşmazlığın kesin olarak çözümünde davalının hukuki yararı bulunduğunu kabul etmesi hali hariç olmak üzere, davacı davasını geri alırsa,
b) Taraflar, yargılamanın sona erdirilmesi konusunda anlaşırlarsa,
c) Hakem veya Hakem Kurulu, başka bir sebeple yargılamanın sürdürülmesini gereksiz veya imkânsız bulursa,
d) 39’uncu madde uyarınca yargılama giderleri için ödenmesi gereken avans yatırılmazsa.

(2) Hakem veya Hakem Kurulunun yetkisi, 37’nci madde hükmü saklı kalmak üzere yargılamanın sona ermesiyle ortadan kalkar.

Kararın Verilmesi

Madde 34 – (1) Uyuşmazlığın Hakem Kurulu tarafından karara bağlandığı hallerde karar, müzakere edilmek suretiyle oy çokluğu ile de verilebilir.

(2) Karar, Hakem veya Hakem Kurulu üyeleri tarafından imzalanır. Hakemlerden biri, geçerli bir sebep bulunmaksızın kararı imzalamaktan kaçındığı takdirde bu durum kararda belirtilir ve karar, diğer hakemlerce imzalanır.

(3) Hakem ve Hakem Kurulu, kısmi karar verebilir.

Kararın İçeriği

Madde 35 – (1) Hakem Kararı’nda aşağıdaki hususlara yer verilir:

a) Kararı veren hakem veya hakemlerin ad ve soyadları,
b) Tarafların ve varsa temsilcileri ile vekillerinin ad ve soyadları, unvanları ve adresleri,
c) Kararın gerekçesi,
d) Bir sıra numarası altında açık ve kesin bir şekilde taraflara yüklenen hak ve borçlar,
e) Karar’a karşı başvurulabilecek hukuki çare ve süresi,
f) Tahkim yeri ve Kararın tarihi,
g) Kararı veren hakem veya hakemlerin imzaları ve varsa karşı oy yazısı,
h) Varsa hakem sekreterinin adı ve soyadı ile imzası.

I ) Yargılama giderlerinin nelerden ibaret olduğu ve hangi tarafın ödeyeceği ya da taraflar arasında ne şekilde paylaştırılacağı.

Kararın Tevdii ve Tebliği

Madde 36 – (1) Hakem veya Hakem Kurulu tarafından imzalanan kararın aslı, Genel Sekreterliğe tevdi edilir.

(2) Genel Sekreterlik, tahkim giderlerinin tamamının taraflar veya taraflardan biri tarafından ödenmesi koşuluyla imzalanmış kararı taraflara tebliğ eder.

(3) Tarafların talebi üzerine Genel Sekreterlik her zaman, kararın aslına uygunluğunu onayladığı nüshalarını taraflara verir. Karar nüshası, taraflar, temsilcileri ve vekilleri dışında kimseye verilmez.

Kararın Düzeltilmesi, Tavzihi ve Tamamlanması

Madde 37 – (1) Hakem veya Hakem Kurulu, hakem kararındaki hesap, yazı ve benzeri maddi hataları, kararın verildiği tarihten itibaren bir ay içinde kendiliğinden veya talep üzerine düzeltebilir.

(2) Taraflardan biri, kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde Genel Sekreterliğe başvurarak karara ilişkin belirli bir konunun veya kararın bir bölümünün tavzihini talep edebilir.

(3) Taraflardan her biri, kararın kendilerine tebliğinden itibaren bir ay içinde yargılama sırasında ileri sürülmüş olmasına rağmen karara bağlanmamış talepleri için tamamlayıcı hakem kararı verilmesi talebiyle Genel Sekreterliğe başvurabilir.

(4) Hakem veya Hakem Kurulu, bu sürelerin bitiminden sonra en geç bir ay içinde kararın düzeltilmesi veya yorumlanması veya tamamlanması hakkındaki kararını verir. Tamamlama talep edilen hallerde Divan, bir aylık süreye ilave olarak iki haftayı geçmeyecek şekilde ek bir süre belirleyebilir.

(5) Düzeltme, tavzih ve tamamlama kararları, hakem kararının eki olarak düzenlenir ve kararın ayrılmaz bir parçasını teşkil eder.

YEDİNCİ BÖLÜM

YARGILAMA GİDERLERİ

Yargılama Giderleri

Madde 38 – (1) Yargılama giderleri;

a) Tahkim yargılamasının başladığı tarihte yürürlükte bulunan UTAUM Tahkim Merkezi Masraflar ve Ücretler Tarifesi Hakkında Kurallara göre Divan tarafından belirlenecek olan UTAUM Tahkim Merkezi idari giderleri ile Hakem veya Hakem Kurulu üyelerinin ücretini,
b) Hakemlerce belirlenen hakem sekreterliği ücretini,
c) Hakemlerin seyahat giderlerini ve yaptıkları makul karşılanabilecek masrafları,
d) Hakem veya hakem kurulu tarafından atanan bilirkişilere ve yardımına başvurulan diğer kişilere ödenen ücretleri ve keşif giderlerini,
e) Hakem veya hakem kurulunun onayladığı ölçüde tanıkların seyahat giderlerini ve yaptıkları diğer masrafları,
f) Hakem veya hakem kurulunun, davayı kazanan tarafın varsa vekili için karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ettiği vekâlet ücretini,
g) Tahkim yargılamasına ilişkin tebligat giderleri ile taraflarca bu süreç için yapılan diğer makul giderleri kapsar.

(2) Hakem kararında, yargılama giderleri ile bunların hangi tarafça karşılanacağı veya taraflar arasında hangi oranda paylaşılacağı gösterilir.

(3) Hakem veya Hakem Kurulu, yargılama giderleri hakkında karar verirken uyuşmazlığın özelliğini ve tarafların tahkim yargılamasını hızlı ve daha az maliyetli sürdürmek için gösterdikleri çabalar da dahil olmak üzere ilgili tüm durum ve koşulları dikkate alır.

(4) Hakem kararı olmaksızın tahkim yargılaması sona ererse Divan, hakem veya hakemlerin ücretleri ve o zamana kadar yapılan giderler ile Merkezin giderleri için UTAUM Tahkim Merkezi Masraflar ve Ücretler Tarifesine göre bir karar verir.

Yargılama Giderleri İçin Avans Yatırılması

Madde 39 – (1) Genel Sekreterlik, tahkim talebini aldıktan sonra davacıdan, görev belgesinin düzenlenmesine kadarki yargılama giderlerini karşılayacak tutarda avans yatırmasını talep eder.

(2) Görev belgesinin taraflarca imzalanmasını müteakip Genel Sekreterlik, her iki tarafın yargılama giderleri için eşit miktarda yatıracağı avansı belirler. Bu halde davacının daha önce yatırdığı avans, yeni belirlenen avanstan mahsup edilir. Genel Sekreterlik, avans miktarını, tahkim yargılaması süresince aynı kurallar çerçevesinde yeniden belirleyebilir.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

SERİ TAHKİM KURALLARI

Uygulama Alanı

Madde 40 – (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, taleplerin ve varsa karşı davadaki taleplerin tahkim davasının açıldığı tarihteki toplam tutarının 3.000.000TL’yi geçmediği uyuşmazlıklarda UTAUM Tahkim Merkezi Seri Tahkim Kuralları uygulanır. Taraflar, bu meblağın üzerindeki uyuşmazlıklarda da Seri Tahkim Kuralları’nın uygulanmasını kararlaştırabilirler.

(2) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, tahkim yargılamasının devamı sırasında eklenen taleplerin ve varsa karşı davadaki taleplerin tutarının asıl davadaki taleple birlikte toplamda 3.000.000TL’yi geçtiği hallerde de Seri Tahkim Kuralları uygulanmaya devam eder.

(3) Divan, taraflardan birinin talebi üzerine, hâlin icabına göre taleplerin toplam tutarının 3.000.000 TL’yi geçmediği uyuşmazlıklarda, Seri Tahkim Kuralları’nın uygulanmamasına karar verebilir.

Tahkim Yargılamasının Başlaması

Madde 41 – (1) Davacı, dava dilekçesi ve eklerini, Sekretarya’ya sunar. Dilekçede aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Tarafların ve varsa vekillerinin adı soyadı, unvanı, adresleri, telefon ve faks numaraları ile elektronik posta adresleri,
b) Uyuşmazlığın konusu, nitelik ve özelliklerine ilişkin açıklamaları,
c) Davacının talebinin dayanağını teşkil eden vakıalar ve hukuki açıklamalar,
d) Davacının talebinin dayanağını teşkil eden vakıaların ispatı için gerekli tüm belge ve deliller,
e) Talep sonucu ile birlikte miktarı belirli olan taleplerin tutarları ve değer tayini mümkün olmayan hallerde diğer taleplerin yaklaşık parasal değerleri,
f) Tahkim Anlaşmasının bir nüshası ile hakem sayısı, hakemlerin seçilmesi, tahkim yeri, tahkim dili, uygulanacak hukuk hakkındaki beyanlar.

(2) Dava dilekçesinin Sekretarya tarafından kendisine tebliğinden itibaren 2 hafta içinde davalı, cevap dilekçesi ve varsa karşı davası ile bunların eklerini, Sekretarya’ya sunar. Dilekçede aşağıdaki hususlar yer alır:

a) Tarafların ve varsa vekillerinin adı soyadı, unvanı, adresi, telefon ve faks numaraları ile elektronik posta adresleri,
b) Uyuşmazlığın niteliği, özellikleri, dayanakları ve davacının dilekçesinde belirttiği vakıalar ile hukuki açıklamalara ilişkin cevapları,
c) Davacının talep veya taleplerine cevabı,
d) Davalının savunmasının ve varsa karşı davadaki taleplerinin dayanağı olan vakıaların ispatı için gerekli tüm belge ve deliller,
e) Davacının teklifi çerçevesinde hakem sayısı ve hakemlerin seçilmesi ile tahkim yeri, tahkim dili, uygulanacak hukuk hakkındaki beyanlar,
f) Tahkim anlaşmasının varlığı, geçerliliği ya da içeriğine ilişkin her türlü iddia ve itiraz.

(3) Tek Hakemin seçimi veya tayininden önce yargılamanın Seri Tahkim Kuralları uyarınca yürütülmesine itiraz eden taraf, tahkim yargılamasının başladığının kendisine tebliğinden itibaren 1 hafta içinde Sekreterya’ya itirazını sunar. Bu itiraz hakkında Divan karar verir.

(4) Davalı tahkime katılmaz, tahkim yoluna itiraz eder, Seri Tahkim Kuralları’nın uygulanmasına süresi içinde itiraz etmez veya cevap dilekçesi sunmazsa, tahkim yargılaması bu Kurallar uyarınca devam eder.

Tek Hakemin Seçilmesi ve Tayini

Madde 42 – (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, Seri Tahkim Kuralları’na tabi olan tüm uyuşmazlıklar tek hakem tarafından çözümlenir.

(2) Sekretarya’nın davacının dava dilekçesini davalıya tebliğinden itibaren 2 hafta içinde taraflar, tek hakemi birlikte seçerler. Tarafların, tek hakem üzerinde anlaşamamaları hâlinde Divan, tek hakemi tayin eder.

Usuli Zaman Çizelgesi:

Madde 43 – TekhHakem seçildikten veya tayin edildikten sonra 1 hafta içerisinde tarafların da görüşünü alarak bir zaman çizelgesi hazırlar; başka dilekçelerin sunulup sunulmayacağı; duruşma yapılıp yapılmayacağı ve yargılamanın yürütülmesi için gerekli gördüğü diğer usuli konular hakkında karar vererek taraflara ve Sekretarya’ya bildirir. Bu maddede yer alan usuli zaman çizelgesi hükmü, genel tahkim kurallarında da geçerlidir

Tahkikat

Madde 44 – (1) Tek hakem, davanın dayanağı olan vakıaları tespit edebilmek için uygun gördüğü tüm yöntemleri kullanır.

(2) Tek hakem, tarafların görüşünü aldıktan sonra gerekli olduğunu düşünmedikçe duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden inceleme yaparak karar verir.

(3) Tek hakem, taraflardan, uyuşmazlığı çözümleyebilmek için gerekli olduğunu düşündüğü her türlü bilgi veya belgeyi sunmalarını isteyebilir.

Duruşma

Madde 45 – (1) Tek hakem, duruşma yapılmasına karar verdiği takdirde tarafların da görüşünü alarak duruşma tarihi olarak belirlediği tarihten 2 hafta önce taraflara bildirimde bulunarak, duruşmanın yapılacağı gün, saat ve yerde tarafları hazır bulunmaya davet eder.

(2) Tek hakem, duruşmanın yürütülmesinde tüm yetkiye sahiptir.

Tahkim Süresi

Madde 46 – (1) Tek Hakem, dosyanın kendisine havale edilmesinden itibaren 3 ay içinde uyuşmazlığın esası hakkında karar verir.

(2) Tahkim süresi, tarafların anlaşmasıyla veya gerekli görülen hallerde taraflardan birinin veya tek hakemin müracaatı üzerine Divan tarafından en fazla 6 ay uzatılabilir.

Karar

Madde 47 – (1) Tek Hakem, hangisi daha sonra yapıldıysa, son dilekçenin sunulmasından veya duruşma yapıldığı takdirde duruşmanın yapılmasından itibaren en geç 1 ay içinde uyuşmazlığın esası hakkında karar verir.

(2) Hakem kararı, taraflar için bağlayıcıdır.

Seri Tahkime Dair Son Hükümler

Madde 48 – (1) Bu Kurallar, UTAUM Yönetim Kurulu’nun onayı üzerine yürürlüğe girer.

(2) Bu Kurallar’da düzenlenmeyen konularda, niteliğine uygun olduğu ölçüde UTAUM Tahkim Kuralları hükümleri uygulanır.

(3) Bu Kurallar, UTAUM Tahkim Kuralları ile eklerinin ayrılmaz bütününü teşkil eder.

DOKUZUNCU BÖLÜM

ACİL DURUM HAKEMİ KURALLARI

Acil Durum Hakemi Kuralları

Madde 49 – (1) Tarafların Acil Durum Hakemi Kuralları’nın uygulanmaması hakkında yazılı olarak anlaşmış oldukları haller dışında, Acil Durum Hakemi tayini ve Geçici Hukuki Koruma gereken hallerde UTAUM Acil Durum Hakemi Kuralları uygulanır.

ONUNCU BÖLÜM

SON HÜKÜMLER

Sürelerin Değiştirilmesi

Madde 50 – (1) Taraflar anlaşarak, bu Kurallar’da belirtilen süreleri değiştirebilirler. Divan da gerekli gördüğü hallerde süreleri değiştirebilir.

(2) Divan, tek hakem veya hakem kurulundan, Divan’ın gerekli gördüğü hallerde değiştirdiği ya da taraflarca değiştirilmiş sürelere göre işlem yapılmasını talep edebilir.

Sorumluluğun Sınırlandırılması

Madde 51 – (1) Divan ve üyeleri, Sekretarya ve görevlileri ve diğer UTAUM Tahkim Merkezi çalışanları ile tek hakem veya hakem kurulu tarafından görevlendirilen kişiler, böyle bir sorumsuzluk anlaşması uygulanacak hukuka aykırı olmadıkça tahkim ile ilgili herhangi bir fiil veya ihmalleri sebebiyle sorumlu tutulamazlar.

Yürürlük ve Yürürlükten Kaldırılan Kurallar

Madde 52 – (1) Bu Kurallar, UTAUM Yönetim Kurulu tarafından onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.

ÖRNEK TAHKİM ŞARTI

Tarafların bu sözleşmeden kaynaklanan veya bu sözleşmeyle ilişkili olan tüm uyuşmazlıkları Uluslararası Tahkim Arabuluculuk Uzlaştırmacılık Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Ve Danışmanlık Merkezi (UTAUM) Tahkim Kuralları’na göre TAHKİM yoluyla nihai olarak çözümlenecektir. Taraflar bu sözleşmedeki tahkim şartının, herhangi bir zorlama altında olmaksızın, karşılıklı müzakere edilerek oluşturulduğunu ve uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümlenmesinin gerçek iradelerinin ürünü olduğunu kabul ederler.

Tahkim yeri Ankara’dır.

Tahkim dili Türkçe’dir.

Hakem sayısı, taraflarca aksi kararlaştırılmadığı sürece değeri 500.000,00 TL’yi geçmeyen uyuşmazlıklarda 1 adet, değeri 500.000,00 TL’nin üzerindeki uyuşmazlıklarda 3 adet olacaktır.

Uyuşmazlığın esasına (Türk) Hukuku uygulanır.

Hakemlere verilecek ücret UTAUM tarafından tespit edilen tarifeye göre belirlenecektir.